ਬੀਤੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਬਠਿੰਡਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦਾ ਇੱਕ 5 ਸਾਲਾ ਬੱਚਾ ਗਰਮ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਡਿੱਗਣ ਕਾਰਨ 55 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਜਲ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਲਦੇ ਦੌਰਾਨ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਆਦੇਸ਼ ਹਸਪਤਾਲ, ਬਠਿੰਡਾ ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ। ਡਾ: ਸੌਰਭ ਗੁਪਤਾ (ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਨ) ਨੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਬੱਚੇ ਦਾ 55 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸਰੀਰ ਜਲ ਗਿਆ ਸੀ। ਡਾ: ਸੌਰਭ ਗੁਪਤਾ ਨੇ ਤੁਰੰਤ ਬੱਚੇ ਦਾ ਇਲਾਜ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਇਲਾਜ ਵਿੱਚ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਨਵੀਂ ਕੋਲੇਜਨ ਡਰੈਸਿੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਡਾ: ਸੌਰਭ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕੋਲੇਜਨ ਡਰੈਸਿੰਗ ਗਰਮ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਜਲੇ ਹੋਏ ਸਰੀਰ ਲਈ ਬਹੁਤ ਹੀ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਸਾਬਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਡਰੈਸਿੰਗ ਨਾਲ ਜਲੀ ਹੋਈ ਚਮੜੀ ਜਲਦੀ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮਰੀਜ਼ ਜਲਦੀ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਡਾ: ਸੌਰਭ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਬੱਚੇ ਦੇ ਇਲਾਜ ਵਿਚ ਐਨੇਸਥੀਸੀਆ ਅਤੇ ਪੀਡੀਐਟ੍ਰਿਕ੍ਸ ਵਿਭਾਗ ਦਾ ਬਹੁਤ ਯੋਗਦਾਨ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਅਤੇ ਸਹੀ ਇਲਾਜ ਨਾਲ ਮਰੀਜ਼ ਦੇ ਸਰੀਰ ਦੀ ਚਮੜੀ ਜਲਦੀ ਠੀਕ ਹੋ ਗਈ । ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਗਰਮ ਪਾਣੀ, ਅੱਗ ਜਾਂ ਬਿਜਲੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਕੋਈ ਵੀ ਮੰਦਭਾਗਾ ਹਾਦਸਾ ਵਾਪਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਡਾ. ਗੁਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਗਿੱਲ (ਐਮ ਐੱਸ ਐਡਮਿਨ) ਨੇ ਸਾਡੇ ਸਵਾਂਦਾਤਾ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਆਦੇਸ਼ ਹਾਸਤਾਪਲ ਦਾ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਵਿਭਾਗ ਅਤਿ ਆਧੁਨਿਕ ਤਕਨੀਕ ਨਾਲ ਲੈਸ ਜਿਥੇ ਕਿ ਹਰ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਰੀਕੰਸਟ੍ਰਕਟਿਵ (ਮੁੜ ਉਸਾਰੂ ) ਸਰ੍ਜਰੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜਲੇ ਹੋਏ ਮਰੀਜਾਂ ਅਤੇ ਜਲਣ ਕਾਰਨ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਅੰਗਾਂ ਦੀ ਸਰਜਰੀ, ਜਖ਼ਮ ਤੇ ਚਮੜੀ ਲਗਾਉਣਾ ਆਦਿ ਜਾਂ ਕਾਸਮੈਟਿਕ, ਲੇਜ਼ਰ ਆਦਿ ਹਰ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਸਰ੍ਜਰੀਆਂ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।    

आदेश अस्पताल, बठिंडा में 55 प्रतिशत जले हुए बच्चे का सफ़लतापुर्वक इलाज किया गिया !

बीते दिनों बठिंडे ज़िले का 5 साल का बच्चा गर्म पानी में गिरने के कारण 55 प्रतिशत तक जल गिया था, जलने पश्तात उसको इमरजेंसी आदेश अस्पताल, बठिंडा में लाया गिया। डॉ सौरभ गुप्ता (प्लास्टिक सर्जन) ने बच्चे को देख कर बताया बच्चे का 55 प्रतिशत शरीर जल चूका था। डॉ सौरभ गुप्ता ने बच्चे को तुरंत दाखिल कर इलाज शुरू किया, इलाज में एंटीबायोटिक दवायों के साथ-साथ नई कोलेजन ड्रेसिंग की गई, डॉ सौरभ ने बतया की गर्म पानी से जले हुए शरीर के लिए कोलेजन ड्रेसिंग बहुत लाभदायक सिद्ध होती है। क्योंकि इस ड्रेसिंग से जली हुई चमड़ी जल्दी आती है और मरीज की रिकवरी जल्दी होती है डॉ सौरभ ने बतया की बच्चे के इलाज़ में एनेस्थीसिया और पेडियाट्रिक्स विभाग का बहुत योगदान रहा है। समय पर और अच्छे ढंग से इलाज शुरू होने के कारण मरीज के शरीर की चमड़ी जल्दी रिकवर हो गई, इसके साथ डॉक्टर साहब ने सतर्क करते हुए बताया कि छोटे बच्चों का ध्यान रखना चाहए,गर्म पानी, आग का काम करते समय या बिजली के काम करते समय छोटे बच्चों के प्रति अत्याधिक सावधानी रखनी चाहिए नहीं तो कोई भी दुर्भाग्यवश हादसा हो सकता है। डॉक्टर गुरप्रीत सिंह गिल (एम. एस. एडमिन) ने हमारे संवाददाता से बातचीत करते हुए बताया कि आदेश अस्पताल का प्लास्टिक सर्जरी विभाग अत्याधुनिक तकनीक द्वारा लैस है, जहां पर हर प्रकार की रिकंस्ट्रक्टिव सर्जरीयां जैसे की जले हुए मरीजों और जलने के  कारण जुड़े हुए अंगो की सर्जरी, जख्म पर चमड़ी लगाना आदि अथवा कॉस्मेटिक, लेजर आदि हर प्रकार की सर्जरीयां सफ़लतापुर्वक की जाती है।

Adesh Institute of Medical Sciences and Research, Bathinda in collaboration with Adesh Foundation organized a free eye operation camp which was started on 31st October 2022 and lasted till 5th November 2022. Dr. Ritesh Singla, Dr. Rajwinder Kaur, Dr. Priyanka Gupta, Dr. Priyanka Dahiya and Dr. Akashdeep Goel satisfactorily examined the eyes of 950 patients. More than 150 patients underwent cataract operation with a phaco machine and foldable lenses were implanted. In camp, free checkup was done with ultra-modern machines such as Heidelberg OCT, Zeiss Fundus Camera. 90 patients were diagnosed with glaucoma during screening, as well as Nd-YAG capsulotomy of 15 patients was done. Medicines were also given free of cost to the patients screened in the camp. Dr. Gurpreet Singh Gill (MS Admin) said that people benefited a lot from this camp, as well as informed that diabetic retinopathy screening was done at the eye department of Adesh Hospital, Bathinda.

ਆਦੇਸ਼ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਕਲ ਸਾਇੰਸਜ਼ ਐਂਡ ਰਿਸਰਚ, ਬਠਿੰਡਾ ਵਿਖੇ ਆਦੇਸ਼ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਅੱਖਾਂ ਦਾ ਮੁਫ਼ਤ ਅਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਕੈਂਪ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ। ਜਿਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 31 ਅਕਤੂਬਰ 2022 ਨੂੰ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਇਹ ਕੈਂਪ 5 ਨਵੰਬਰ 2022 ਤੱਕ ਚਲਿਆ। ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਰੀਜਾਂ ਨੇ ਅੱਖਾਂ ਦਾ ਚੈੱਕਅਪ ਕਰਾਇਆ, ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਡਾਕਟਰ  ਡਾ. ਰਿਤੇਸ਼ ਸਿੰਗਲਾ, ਡਾ. ਰਾਜਵਿੰਦਰ ਕੌਰ, ਡਾ. ਪ੍ਰਿਯੰਕਾ ਗੁਪਤਾ, ਡਾ. ਪ੍ਰਿਯੰਕਾ ਦਹੀਆ ਅਤੇ ਡਾ. ਅਕਾਸ਼ਦੀਪ ਗੋਇਲ ਨੇ 950 ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਤਸੱਲੀਬਖਸ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ। 150 ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਫੈਕੋ ਮਸ਼ੀਨ ਨਾਲ ਚਿੱਟੇ ਮੋਤੀਏ ਦਾ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਫੋਲਡੇਬਲ ਲੈਂਜ਼ ਪਾਏ ਗਏ। ਕੈਂਪ ਦੌਰਾਨ ਅਤਿ ਆਧੁਨਿਕ ਮਸ਼ੀਨਾਂ (ਹੀਡਲਬਰਗ ਓ ਸੀ ਟੀ, ਜਾਇਸ ਫੰਡੱਸ ਕੈਮਰਾ) ਨਾਲ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਪਰਦੇ ਦਾ ਮੁਫ਼ਤ ਸਕੈਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਾਂਚ ਦੌਰਾਨ 90 ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਕਾਲਾ ਮੋਤੀਆ ਨਿਕਲਿਆ, ਇਸਦੇ ਨਾਲ 15 ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਝਿੱਲੀ ਦਾ ਲੇਜ਼ਰ ਵੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਮਰੀਜਾਂ ਨੂੰ ਦਵਾਈਆਂ ਵੀ ਮੁਫ਼ਤ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਡਾਕਟਰ ਗੁਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਗਿੱਲ (ਐਮ ਐਸ ਐਡਮਿਨ) ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਕੈਂਪ ਦਾ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਬਹੁਤ ਲਾਭ ਉਠਾਇਆ, ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਆਦੇਸ਼ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਡਾਇਬੀਟਿਕ ਰੈਟੀਨੋਪੈਥੀ ਦੇ  ਇਲਾਜ਼ ਲਈ ਅਤਿ ਆਧੁਨਿਕ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਮਾਹਿਰ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦੀ ਟੀਮ ਦੁਆਰਾ ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਇਲਾਜ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

आदेश इंस्टीट्यूट ऑफ मेडिकल साइंसेज एंड रिसर्च, बठिंडा में आदेश फाउंडेशन के सहयोग से आखों का मुफ्त आप्रेशन कैंप लगाया गया। जिस की शुरुआत 31 अक्टूबर 2022 से की गई और यह कैंप 5 नवम्बर 2022 तक चला। इस कैंप में अधिक से अधिक मरीजों ने आंखों की जांच हुई, आंखों के विभाग के डाक्टर रितेश सिंगला, डा राजविंदर कौर, डा प्रियंका गुप्ता, डा प्रियंका दहिया और डा आकाशदीप गोएल ने 950 मरीजों की आंखों की संतोषजनक जाँच की। 150 से अधिक मरीजों का फेको मशीन से मोतियाबिंद का ऑपरेशन किया और फोल्डेबल लेंस डाले गये। कैंप में आधुनिक मशीनों (हीडलबर्ग ओसीटी, जॉयस फंडस कैमरा) के साथ आंखों के परदे का मुफ्त स्कैन किया गिया, जाँच दोरान 90 मरीजों को काले मोतियाबिंद की शिकायत पाई गई, साथ ही 15 मरीजों की आंखों की झिल्ली का लेज़र भी किया गिया। कैंप में मरीजों को दवाइयां भी मुफ्त दी गई। डॉ. गुरप्रीत सिंह गिल (एम एस एडमिन) ने बताया कि इस कैंप से लोगों को काफी फायदा हुआ, साथ ही उन्होंने यह भी बताया कि आदेश अस्पताल, बठिंडा के आंखों के विभाग में डायबिटिक रेटिनोपैथी के इलाज़ के लिए अति अत्याधुनिक मशीनों के साथ विशेषज्ञ डॉक्टरों की टीम द्वारा उच्च स्तर का इलाज़ किया जाता है।

ਡਾ. ਰਕੇਂਦਰਾ ਸਿੰਘ (ਡੀ ਐਮ ਕਾਰਡੀਓਲੋਜਿਸਟ) ਪੰਜਾਬ, ਹਿਮਾਚਲ, ਜੰਮੂ, ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੈਫਟ ਬੰਡਲ ਪੇਸਿੰਗ ਪੇਸਮੇਕਰ ਇਮਪਲਾਂਟ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਬਣੇ ਪਹਲੇ ਡਾਕਟਰ, ਆਦੇਸ਼ ਹਸਪਤਾਲ, ਬਠਿੰਡਾ। ਡਾ. ਰਕੇਂਦਰਾ ਸਿੰਘ ਨੇ ਸਾਡੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਨਾਲ ਗੱਲ ਬਾਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਪੇਸਮੇਕਰ ਬਾਰੇ ਵੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਓਹਨਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕੀ ਪੇਸਮੇਕਰ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਉਪਕਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੈਟਰੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਿਲਟ-ਇਨ ਪਾਵਰ ਸਰੋਤ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਕੰਪਿਊਟਰ ਚਿੱਪ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਹੱਥ ਦੀ ਘੜੀ ਦੇ ਡਾਇਲ ਦੇ ਅਕਾਰ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਰਵਾਇਤੀ ਪੇਸਮੇਕਰ ਦੇ ਦੋ ਰੂਪ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਸਿਰਫ ਦਿਲ ਦੇ ਦੋ ਚੈਂਬਰਾਂ ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇੰਟਰਾਵੇਂਟ੍ਰਿਕੂਲਰ ਲੈਫਟ ਕੰਡਕਸ਼ਨ ਸਿਸਟਮ ਪੇਸਿੰਗ (ILCSP )  ਇੱਕ ਨਵੀ ਤਕਨੀਕ ਹੈ ਜੋ ਕਿ "ਦਿਲ ਦੇ ਕੁਦਰਤੀ ਬਿਜਲੀ ਮਾਰਗਾਂ ਨੂੰ ਬਾਈਪਾਸ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਓਹਨਾਂ ਨੂੰ ਫਿਰ ਵਰਤੋ ਵਿੱਚ ਲੇ ਕੇ ਆਉਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਦਿਲ ਦੇ ਕੁਦਰਤੀ ਬਿਜਲੀ ਮਾਰਗਾਂ ਨੂੰ ਗੜਬੜ ਜਾਂ ਦਿਲ ਦੀ ਸਫਲ ਸੰਤੁਲਨ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਤੁਲਨਾਤਮਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪੇਸਮੇਕਰਾਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਪੀੜ੍ਹੀ ਐਮ.ਆਰ.ਆਈ. ਅਨੁਕੂਲ ਹੈ। ਡਾ. ਰਕੇਂਦਰਾ ਸਿੰਘ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੱਖ ਵੱਖ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਲੈਫਟ ਬੰਡਲ ਪੇਸਿੰਗ ਪੇਸਮੇਕਰ ਇਮਪਲਾਂਟ ਦੀ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਵੀ ਦੇ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਡਾਕਟਰ ਆਦੇਸ਼ ਹਸਪਤਾਲ, ਬਠਿੰਡਾ ਵਿੱਚ ਆ ਕੇ ਓਹਨਾਂ ਤੋਂ ਇਸ ਪੇਸਮੇਕਰ ਇਮਪਲਾਂਟ ਦੀ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਵੀ ਲੈ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਓਹਨਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕੀ ਲੈਫਟ ਬੰਡਲ ਪੇਸਿੰਗ ਪੇਸਮੇਕਰ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਦਿਲ ਦੀ ਪੰਪਿੰਗ ਲਈ ਬਹੁਤ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੈ ਅਤੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਦੀ ਕੁਦਰਤੀ ਆਵਾਜਾਈ ਮੁਹਈਆ ਕਰਵਾਉਣ ਵਿੱਚ ਲਾਭ ਪਹੁੰਚਾਏਗਾ।  

डॉ. रकेंद्रा सिंह (डी एम कार्डियोलॉजिस्ट) पंजाब, हिमाचल और चंडीगढ़ में 100 से अधिक लेफ्ट बंडल पेसिंग पेसमेकर इम्प्लांट करने वाले बने पहले डाक्टर , आदेश अस्पताल, बठिंडा।

डॉ. रकेंद्रा सिंह (डी एम कार्डियोलॉजिस्ट) पंजाब, हिमाचल,जम्मू , हरियाणा और चंडीगढ़ में 100 से अधिक लेफ्ट बंडल पेसिंग पेसमेकर इम्प्लांट करने वाले बने पहले डाक्टर , आदेश अस्पताल, बठिंडा,पंजाब। डॉ रकेंद्रा सिंह ने हमारे संवाददाता से बात करते हुए पेसमेकर के बारे में भी जानकारी दी। उन्होंने बताया कि पेसमेकर एक छोटा उपकरण होता है जिसमें बैटरी के रूप में एक बिल्ट-इन पावर स्रोत के साथ एक कंप्यूटर चिप होता है, जो हाथ की घड़ी के डायल के आकार का होता है।पारंपरिक पेसमेकर के दो रूप होते हैं जो केवल दिल के दो चेम्बरों पर काम करते हैं। इंटरावेंट्रिकुलर लेफ्ट कंडक्शन सिस्टम पेसिंग एक नई तकनीक है जो कि दिल के कुदरती बिजली मार्गो को बाईपास करने की बजाय दोबारा संबोधित करने के लिए इस्तेमाल किया जाता है जिसका अर्थ दिल के कुदरती बिजली मार्गो के गड़बड़ या दिल की सफल सन्तुलन के मरीजों के लिए तुलनात्मक तौर पर प्रभावशाली होता है। लेफ्ट बंडल एक विशेष मांसपेशी फाइबर जोकि दिल के दायें भाग में कुछ हद तक स्थित है, जो एनर्जी देने के लिए शारीरिक और कुदरती तरीका बताता है पेसमेकर की वर्तमान पीढ़ी एक एम.आर.आई. अनुकूल है। डॉ रकेंद्रा सिंह भारत के विभिन्न अस्पतालों में लेफ्ट बंडल पैसिंग पेसमेकर इम्प्लांट की ट्रेनिंग भी दे चुके हैं और कई राज्यों के डॉक्टरों ने आदेश अस्पताल, बठिंडा में आकर उनसे इस पेसमेकर इम्प्लांट की ट्रेनिंग भी ली है। साथ ही उन्होंने बताया कि लेफ्ट बंडल पैसिंग पेसमेकर मरीजों के दिल की पम्पिंग लिए बहुत उपयोगी है और मरीजों के दिल की धड़कन को प्राकृतिक रूप से संचालित करने में मददगार होगा।